Wat doe je als ondernemingsraad met grensoverschrijdend gedrag?
Sinds de onthullingen bij The Voice, Ajax en de Tweede Kamer is grensoverschrijdend gedrag in iedere organisatie onderwerp van gesprek.
Welk gedrag accepteer je niet op het werk? En wat doe je als het toch gebeurt? Hoe zorg je voor een werkomgeving waarin mensen vanuit een veilige basis met elkaar samenwerken? De ondernemingsraad kan hier een grote bijdrage aan leveren, door te zorgen dat medewerkers regelmatig het gesprek voeren over gewenst én ongewenst gedrag.
Het voorkomen en aanpakken van grensoverschrijdend gedrag is lastig. Wij zien dat organisaties en ondernemingsraden met dit thema worstelen. Daarom hebben we 8 acties opgeschreven zodat in je eigen ondernemingsraad met dit thema aan de slag kan:
8 acties voor de Ondernemingsraad op grensoverschrijdend gedrag
1.Bepaal met de OR waar jullie en de rest van de organisatie staan op het dossier grensoverschrijdend gedrag. Wat zien de OR leden zelf op de werkvloer gebeuren? Wat wordt getolereerd? Wat niet? Je kan de zelfcheck van de Arbeidsinspectie doen. De check en het gesprek hierover levert jullie inzicht op in elkaars en andermans grenzen en de cultuur van de organisatie. Is er voldoende aandacht voor (on)gewenst gedrag binnen de organisatie? Welk voorbeeldgedrag laat de bestuurder zien? Wanneer en hoe spreekt de bestuurder zich uit tegen grensoverschrijdend gedrag?
2. Open het gesprek over grensoverschrijdend gedrag in de organisatie, op alle niveaus. Sla de handen ineen met de vertrouwenspersoon, HR en het management en organiseer samen het gesprek over grensoverschrijdend gedrag in de organisatie. Dit kan door het organiseren van (verplichte!) trainingen grensoverschrijdend gedrag voor nieuwe medewerkers en leidinggevenden. Neem als ondernemingsraadsleden deel aan het goede gesprek over (on)gewenst gedrag met medewerkers en leidinggevenden. Bespreek daar onder meer:
-
- Wat is grensoverschrijdend gedrag, hoe herken je het en wat doe je als je het ziet gebeuren;
- Beleid op grensoverschrijdend gedrag en de vertaling naar de praktijk;
- Mogelijkheden voor verbetering van beleid en cultuur;
- Wat gaat er al goed en kunnen we dat versterken.
3. Bespreek gewenst en ongewenst gedrag regelmatig met de bestuurder, bijvoorbeeld in het artikel 24 overleg. De OR heeft een rol als waakhond op psychosociale arbeidsbelasting, waar grensoverschrijdend gedrag ook onder valt.
4. Zet het beleid op grensoverschrijdend gedrag neer of scherp het aan. In het beleid op grensoverschrijdend gedrag is ten minste nodig: een heldere gedragscode, een veilige meldprocedure, duidelijke termijnen voor vervolgstappen en een sanctiebeleid. De OR heeft instemmingsrecht op dit beleid (art. 27 WOR). Is er geen beleid of komt de bestuurder niet met een voorstel tot aanscherping? Je als OR zelf initiatief nemen tot het opstellen van beleid (art. 23 WOR).
5. Check of je organisatie de meldpunten op orde heeft.
Stel de volgende vragen:
-
- Is er een vertrouwenspersoon, intern en/of extern?
- Is de interne vertrouwenspersoon voldoende onafhankelijk, opgeleid en bereikbaar?
- Is de externe vertrouwenspersoon bekend?
- Is er een klachtencommissie en -procedure, en wie zit er in de klachtencommissie
Zie erop toe dat medewerkers weten waar ze terecht kunnen met klachten en meldingen én wat er mee gedaan wordt. Let op: Je bent er als OR nog niet als je hebt geconstateerd dat de meldpunten er zijn. Signaleer het bij de bestuurder als meldpunten niet goed vindbaar, onveilig of ontoegankelijk zijn.
6. Check je bereikbaarheid als ondernemingsraad. Als OR heb je een verwijsfunctie binnen de organisatie. Zorg dat de communicatiekanalen van de OR betrouwbaar en vertrouwelijk zijn. Dat de webpagina met de contactinformatie up-to-date is en de verschillende meldpunten vermeld staan.
7. Houd een vinger aan de pols na een melding: Heb je contact met een melder? Doe navraag bij een melder of de afhandeling goed verloopt of verlopen is. De melder kan juridische, sociale, medische en administratieve ondersteuning krijgen. Mocht de afhandeling of ondersteuning volgens de melder tekortschieten, neem gepaste actie, zoals dit signaleren richting het management of verwijs de melder door naar de vakbond. Let wel op: als OR ben je niet verantwoordelijk voor individuele casussen, pas als iets een trend lijkt of meerdere medewerkers raakt heb je een rol.
8. Houd contact met de experts. De vertrouwenspersoon en bedrijfsarts vangen de eerste signalen over grensoverschrijdend gedrag op. Ga met hen in gesprek om te kijken of zij op de hoogte zijn van het beleid en de activiteiten op (on)gewenst gedrag in de organisatie. Ook kan je hen en de klachtencommissie vragen om de OR te informeren, door (half)jaarlijkse geanonimiseerde rapportage te doen. Zijn meldingen goed afgehandeld? Worden bij dezelfde feiten dezelfde maatregelen getroffen?
Een veilige werkcultuur
Deze 8 acties op grensoverschrijdend gedrag zijn een start. Je boekt succes als (on)gewenst gedrag frequent onderwerp van gesprek is op alle niveaus van de hele organisatie; dat draagt uiteindelijk bij aan een veilige werkcultuur. Worstel je hier mee als ondernemingsraad of heb je nog vragen, bel ons op. Wij sparren hier graag een keer vrijblijvend over.